Aafke Steenhuis schreef en tekende met de gedichtenbundel Mien Moeke een ontroerend portret van een sterke vrouw en moeder. Ze schreef de bundel in haar moedertaal, het Gronings, dat ondanks zijn ogenschijnlijk weerbarstige woorden prachtig blijkt te kunnen zingen en dansen in wonderlijk tedere klanken.
De teksten worden gelardeerd door een tiental tekeningen van Steenhuis, die door haar naïeve stijl doen denken aan de tekeningen die we kennen van de joodse Charlotte Salomon: rauw, eenvoudig, kleurrijk en altijd overvol van uitdrukkingskracht.

De gedichten volgen het leven van haar moeder. Verhuisd vanuit het vertrouwde Delfzijl naar het dorp Zuidhorn, waar ze niet veel aansluiting vond en daar ook niet echt behoefte aan had.
Haar moeder wordt op de bijeenkomst van ’t Nut in het dorp haar plaats aan de arbeiderstafel gewezen en vervolgens alsnog geweigerd na haar bekentenis dat haar man De Waarheid leest.
Het is niet alleen haar moeders geschiedenis die aan de orde komt, maar ook herinneringen aan de rol die ze had in Aafkes eigen jeugd: hoe haar moeder haar leerde touwtje springen, en kaatsenballen, en haar vanaf de kant van het zwembad in Noordhorn aanmoedigde.
De verhouding met haar moeder is er niet alleen maar een van bewondering en liefde. Het gedicht Tougelieks tast liefdevol af wat er in de gecompliceerde moeder-dochter-verhouding wel niet allemaal mee speelt.
De ontwikkeling van haar dochter tot jonge vrouw volgt de moeder angstvallig en beschermend maar ze valt meteen voor Aafkes grote liefde wanneer die voor het eerst bij hen thuis komt, zoals beschreven in Granada.
Een belangrijke erfenis van haar Moeke is de liefde voor het zingen. Haar moeder kende liedjes voor elke situatie. En zo draagt Aafke die liefde weer over aan haar dochter en kleindochter.
Als zovele vrouwen van haar generatie mocht de moeder van Aafke na de lagere school niet doorleren terwijl ze daar alle talent voor had, zo lezen we in het gedicht Van schoul.

Maar na de dood van haar man, toen ze inmiddels al 65 jaar was, verhuisde zij naar Deventer om te gaan samenwonen met een vriendin, met wie ze alsnog cursussen vreemde talen ging volgen en na het behalen van haar rijbewijs verre reizen maakte.
Het sterven van je moeder brengt een verschuiving van rollen. En ook de eigen sterfelijkheid komt heel dichtbij.
Aan het sterfbed blijkt haar moeder nog even sterk zichzelf, blijkens de laatste regels van het gedicht Volholden:

Wie zongen verskes veur heur, verskes
dij wie van heur leerd haren,
dij leste doagen en nachten.
‘Oma ben je verdrietig?’ vruig Belle.
Joa, knikte ze. Ik vruig: ‘Moeke,
zellen wie weer veur joe zingen?’
Nee, schudde ze mit heur vogelkopke,
ze mos dit volholden, dit òfschaaid.
Wie zaain wel, wie goan gewoon deur,
haar ze aaltied zegd, en nou ging ze
ook gewoon deur, dizze leste nacht.

Iedereen kan dit Gronings lezen en genieten
Het leek aannemelijk dat het in de eerste plaats de Groningers zelf zijn die zich aangesproken zullen voelen door de poëzie over het leven en de geschiedenis van de moeder van Aafke Steenhuis.
Nu blijkt echter dat ook niet-Gronings sprekenden in het hart worden geraakt door Steenhuis’ teksten – die natuurlijk altijd op hun lyrische manier zo veel meer vertellen dan alleen een historisch verhaal. En dat heeft ook te maken met de toegankelijke manier waarop Steenhuis haar teksten formuleert en verwoordt.
In de uitgave wordt nadrukkelijk geen Nederlandse vertaling opgenomen, maar alleen een verklarende woordenlijst voor de minder makkelijk te begrijpen woorden en uitdrukkingen.

Was het zomaar een dialect?
In het nawoord maakt Steenhuis snel duidelijk dat het Neder-Saksisch heel wat belangrijker is geweest dan men vandaag de dag veronderstelt:

‘t Grunnegs is aan t verdwienen. t Nedersaksisch, woar t Grunnegs n onderdail van is, wer ooit sproken in n groot dail van Noord-Europa: t was de handelstoal, zo as tegenwoareg t Engels dat is.
De verdroagen van de Hanze, t soamenwaarkensverband van rond de twijhonderd hoavensteden in de middelaiwen, van Londen tot aan Novgorod in Rusland tou, binnen maist schreven in t Nedersaksisch. Mor t Hoogduuts, t Hollands, t Deens en andere nationoale toalen hebben t Nedersaksisch verdrongen.’

Uitvoering
Genaaid gebonden boek met 62 pagina’s binnenwerk in kleur op 150 grams ivoor getint zuurvrij luxe houtvrij offset met een boekband beplakt met zuurvrij papier met aquarelpersing.
Staand formaat van circa 24,5 x 16,5 cm en voorzien van kapitaaltjes.

Nota bene > De uitgave kunt u nu al bestellen, maar verschijnt vr 4 okt a.s.